１- سازماندهی‌نظام‌‌‌مدیریت زیست فناوری

وضعیت موجود

وضعیت مطلوب(انتهای هر برنامه)

۱-کمیته ملی زیست‌فناوری

۲-کمیته‌های‌فرعی‌در‌دستگاه‌های مختلف از‌جمله:                                                         

 ۲-۱-کمیته بیوتکنولوژی وزارت‌                     

‌   بهداشت                                         

 ۲-۱-۱-شبکه بیوتکنولوژی پزشکی

  ‌کشور

 ۲-۲-۲-شبکه پزشکی مولکولی 

۲-۲-کمیته بیوتکنولوژی وزارت

  جهاد‌کشاورزی

۲-۳-کمیته بیوتکنولوژی وزارت

صنایع و معادن(صنایع نوین)

  ۲-۴-کمیته فرعی فناوری و ایمنی

(کمیته ملی توسعه پایدار)

۳-کمیته ملی ایمنی زیستی

 ۴-کمیته ملی اخلاق زیستی

  (کمیسیون ملی یونسکو)

۵-کمیسیون بیوتکنولوژی شورای

 پژوهش‌های علمی کشور

کوتاه مدت:ایجاد نظام مدیریت منسجم

و فراسازمانی برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی “اجرا‌و‌پشتیبانی”و نظارت در حوزه‌‌های آموزش‌، پژوهش و تولید در زیست‌‌فناوری کشور

۲-تعداد نیروهای متخصص(دکتری و فوق لیسانس)

وضعیت موجود

وضعیت مطلوب

۲۰نفر در یک‌میلیون‌نفرجمعیت کشور(حدودا‌۱۴۰۰نفر‌نیروی متخصص)

کوتاه‌مدت:ایجاد بستر مناسب جهت افزایش کمی و کیفی

میان‌مدت:۵۰نفر در‌میلیون جمعیت(جمعا۳۵۰۰نفر)تامین و تربیت ۲۱۰۰نفرنیروی متخصص

بلند‌مدت:۲۰۰نفر در میلیون نفر جمعیت(حدودا۱۶۰۰۰)تامین و تربیت ۱۲۵۰۰نیروی متخصص

۳-پژوهش

۳-۱-تعداد مقالات

علمی و پژوهشی

۳۵۰مقاله در ISIکل مقالات

کوتاه‌مدت:جمعا ۵۵۰مفاله در ISI کل مقالات

میان‌مدت:جمعا۱۵۰۰مقاله‌ISI  کل مقالات

بلند‌مدت:۵۰۰۰مقاله در‌ISI کل مقالات

۳-۲-تعداد مقالات‌علمی و پژوهشی داخلی

۲۰۰۰مقاله

کوتاه‌مدت:جمعا ۲۵۰۰مقاله داخلی

میان‌مدت: جمعا ۵۰۰۰مقاله داخلی

بلند‌مدت:جمعا ۱۸۵۰۰مقاله داخلی

۳-۳-تعداد حق امتیاز

۳حق‌امتیاز(عدم وجود سازو کار موثر ثبت حق امتیازدر کشور)

کوتاه‌مدت:حداقل ۱۰حق امتیاز

میان‌مدت:حداقل ۲۵حق امتیاز

بلند‌مدت:حداقل ۱۰۰حق امتیاز

۳-۴-تعداد مراکز تحقیقاتی و‌واحد های پژوهشی

۴۳واحد(شامل ۱۲مرکز تحقیقاتی تخصصی و ۳۱واحد پژوهشی)

کوتاه‌مدت:تقویت مراکز موجود و تکمیل پروژه های ناتمام

میان‌مدت:۱۵٪رشد در‌بخش خصوصی و دولتی(۵۰واحد)

بلند‌مدت:۳۰٪رشد در بخش خصوصی

و دولتی(جمعا ۶۰واحد)

۴-تولید

۱-۴-ارزش محصولات(کالا و خدمات)

وضعیت موجود:بالغ بر ۴۰۰میلیون دلار.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:بستر‌سازی برای افزایش تولید.

میان‌مدت:معادل ۶۰۰میلیون دلار.

بلند‌مدت:دوبرابر ارزش تولیدات در سال پایانی برنامه میان‌مدت(معادل ۱۲۰۰میلیون دلار).

۲-۴-صادرات:

وضعیت موجود:ناچیز.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:ایجاد بستر سازی مناسب برای صادرات.

میان‌مدت:صادرات ۳۰٪محصولات تولیدی مطابق اهداف(۳۴۲میلیون دلار).

بلند‌مدت:صادرات ۵۰٪محصولات تولیدی مطابق اهداف(۱۱۴۰میلیون دلار).

۳-۴-تعداد شرکت‌ها اعم از تولید کننده محصولات و ساخت تجهیزات

وضعیت موجود:بیش از ۳۰شرکت.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:۶۰شرکت.

میان‌مدت:۲۰۰شرکت.

بلند‌مدت:۵۰۰شرکت.

۴-۴-سهم تولید از کل تولید ناخالص

وضعیت موجود:حدود۶/.درصد GNPمبنای رشد متوسط سالیانه ۴درصد در نظر گرفته شده است.

وضعیت مطلبوب:

کوتاه‌مدت:بسترسازی و تدوین قوانین برای افزایش سهم تولید.

میان‌مدت:۱/۴٪ از GNO.

بلند‌مدت:۱/۵٪از GNP.

۵- مشارکت بخش خصوصی

۱-۵-تولید فرآورده‌ها و تجهیزات

وضعیت موجود:حدود ۵۵٪سهم از ارزش تولیدات زیست‌فناوری.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:۶۵٪(۳۱۵میلیون دلار).

میان‌مدت:۷۵٪(۴۸۴میلیون دلار).

بلند‌مدت:۸۵٪(۸۵۰میلیون دلار).

۲-۵-پژوهش

وضعیت موجود:سهم بخش خصوصی ناچیز.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:بستر سازی و ایجاد تسهیلات لازم برای مشارکت بخش خصوصی.

میان‌مدت:۱۵٪.

بلند‌مدت:۳۰٪.

۶-همکاری‌های منطقه ای و بین‌المللی

وضعیت موجود:علی رعم وجود همکاری‌های بین المللی در بعضی از بخش‌ها مجموعه وضع موجود،مطلوب نیست.

وضعیت مطلوب:گسترش کمی و کیفی ارتباطات و همکاری های بین المللی به میزان:

کوتاه‌مدت:سه برابر وضع موجود.

میان‌مدت:پنج برابر وضع موجود.

بلند‌مدت:هفت برابر وضع موجود.

۷-قوانین و مقررات

وضعیت موجود:ضعیف است.

وضعیت مطلوب:تدوین استاندارد های ملی محصولات و تجهیزات زیست فناوری.

۲-۷-قوانین حمایتی شامل زیست‌محیطی،گمرکی و بازرگانی و معافیت‌های مالیاتی

وضعیت موجود:درراستای تضعیف تولیدات داخل.

وضعیت مطلوب:وضع قوانین و مقررات در راستای حمایت از تولید داخل و صادرات محصولات و تجهیزات.

۳-۷-قوانین زیست ایمنی

وضعیت موجود:در دست تدوین می‌باشد.

وضعیت مطلوب:تصویب و اعمال قوانین وضع شده.

۴-۷-مالکیت فکری

وضعیت موجود:در‌دست تدوین می باشد.

وضعیت مطلوب:تصویب و اعمال قوانین وضع شده.

۸-به کار گیری زیست فناوری برای حفظ تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی

وضعیت موجود:نامطلوب.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:ظرفیت سازی برای به کارگیری زیست فناوری.

میان‌مدت:به کارگیری زیست‌فناوری یا ساماندهی،تکمیل و شبکه‌سازی بانک‌های ژنی و ثبت اطلاعات ژنتیکی حداقل ۵درصد از نمونه ها.

بلند‌مدت به کارگیری زیست‌فناوری یا ساماندهی،تکمیل و شبکه‌سازی بانک‌های  ژنی و ثبت اطلاعات ژنتیکی حداقل ۱۰درصد از نمونه ها.

۹-به کارگیری زیست فناوری در پاکسازی محیط زیست

وضعیت موجود:مطلوب نیست.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:ظرفیت سازی برای به کارگیری زیست فناوری در پاکسازی محیط زیست.

میان‌مدت:رشد۳برابری به کارگیری زیست فناوری در پاکسازی محیط.

بلند‌مدت:رشد۵برابری به کارگیری زیست فناوری در پاکسازی محیط.

۱۰- به کارگیری زیست فناوری در کشاورزی

۱ – ۱۰ – به کارگیری زیست فناوری در گیاهان

 – کشت بافت

وضعیت موجود:متوسط (تولید محدود در بخش خصوصی) و نسبتا مطلوب در تحقیقات.

وضعیت مطلوب:صادرات فراورده های کشت بافت به منطقه خاورمیانه.

– استفاده از نشانگرهای مولکولی.

وضعیت موجود:نامطلوب در کاربرد(تقریبا منحصر به طبقه بندی).

وضعیت مطلوب:

استفاده گسترده در برنامه های اصلاح  نباتات کشور.

کوتاه‌مدت: بسترسازی جهت تولید دانش‌فنی

میان‌مدت: حداقل ۲ واریته.

بلند‌مدت: حداقل ۱۰ واريته.

– کودها و سموم بیولوژیک.

وضعیت موجود:تولید و مصرف ۱٪کل سموم و کود های مورد نیاز کشور.

وضعیت مطلوب:

جایگزینی کودها و سموم شیمیایی یا کودها و سموم بیولوژیک.

کوتاه‌مدت:۱/۵٪.

میان‌مدت:۳٪.

بلند‌مدت:۱۰٪.

– انتقال ژن و گیاهان ترانس ژنتیک

وضعیت موجود:محدوده(درحد تحقیقات)و تولید در مقیاس آزمایشگاهی.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت:تولید دانش‌فنی.

میان‌مدت:کاشت۲/.٪از سطح زیر کشت گیاهان ترنس ژنتیک جهان.

بلند‌مدت:کاشت۵/.٪زیر کشت گیاهان ترنس ژنتیک جهان.

۲-۱۰-به کار گیری زیست‌فناوری در دام،طیور و آبزیان

وضعیت موجود:نه چندان رضایت‌بخش.

وضعیت مطلوب:کاهش واردات به میزان ۹۰٪ تسخیر بازار منطقه و صدور دانش بیشتر استفاده از روشهای زیست فناوری برای اصلاح نژاد دام و آبزیان.

– خوراک دام و طیور و مکملها

وضعیت موجود:عدم تولید صنعتی.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: دستیابی به دانش فنی.

میان‌مدت: تأمين ۵٪ نیاز کشور.

بلند‌مدت: تأمین ۱۰٪ نیاز کشور.

– دامپزشکی

وضعیت موجود:پیشگیری(مطلوب)، تشخیص(در حد تحقیقات).

وضعیت مطلوب:

 کوتاه‌مدت:  به دانش‌فنی و استانداردها.

میان‌مدت: تولید سه واکسن و روشهای تشخیص مولکولی بیماریها.

بلند‌مدت: تولید حداقل پنج واکسن جدید و افزایش صادرات به میزان ٪۳۰ کل تولیدات.

– اصلاح نژاد دام،طیور و آبزیان.

وضعیت موجود:در حد تحقیقات جزئی.

وضعیت مطلوب:استفاده از روشهای زیست فناوری جهت اصلاح‌نژاد

۱۱-به کارگیری زیست‌فناوری در صنعت

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: ظرفیت‌سازی برای به کارگیری زیست‌فناوری.

میان‌مدت: تولید ۱۰٪ از فرآورده‌ها به روش زیست‌فناوری.

بلند‌مدت: تولید ۳۰٪ از فرآورده‌ها به روش زیست‌فناوری.

۱-۱۱-ساخت تجهیزات اساسی

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: زمینه سازی برای دستیابی به دانش فنی.

میان‌مدت: حداقل ۵٪.

بلند‌مدت: حداقل ۱۰٪.

۲-۱۱-تولید فرآورده‌های زیستی قابل استفاده در صنایع غذایی

وضعیت موجود:تولید ۱٪نیاز کشور.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: ۵٪.

میان‌مدت: ۱۰٪.

بلند‌مدت: ۱۵٪.

۳-۱۱-استفاده از فناوری زیستی در معدن و انرژی

وضعیت موجود:تحقیقات آزمایشگاهی.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: دستیابی به دانش فنی.

میان‌مدت: ایجاد پایلوت.

بلند‌مدت: سرمایه گذاری برای کاربرد در صنعت.

۱۲-به کارگیری زیست‌فناوری در سلامت

۱۲-۱-پیشگیری:

وضعیت موجود:نسبتا مطلوب.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: حمایت از پروژه‌های نیمه تمام و مراکز تولیدی.

میان‌مدت: دستیابی به فناوری‌های جدید و واکسن‌های نسل جدید و زمینه سازی برای صادرات.

بلند‌مدت: تلاش برای صادرات تولیدات.

۲-۱۲- درمان

وضعیت موجود:۳درصد واردات فرآورده‌های دارویی که عمدتا از طریق زیست‌فناوری تولید میشوند حداقل ۳۰٪از ارز دارو را به خود اختصاص می دهند.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: تکمیل پروژه‌های ناتمام.

میان‌مدت: تولید حداقل ۱۰٪ از می شوند داروهای پروتئینی نوترکیب مورد نیاز.

بلند‌مدت: تولید حداقل ۳۰٪ داروهای پروتئین نوترکیب مورد نیاز.

۳-۱۲-تشخیص

وضعیت موجود:واردات بخش‌عمده‌ای از فرآورده‌های تشخیصی.

وضعیت مطلوب:

کوتاه‌مدت: توسعه تولید فرآورده‌ها و گسترش به کارگیری روشهای زیست‌فناوری در آزمایشگاههای تشخیصی کشور، تدوین استاندارد و پانل‌های ملی.

میان‌مدت: تأمین ۵۰٪ نیاز کشور در این زمینه.

بلند‌مدت: تأمین ۸۰٪ نیاز کشور.