نقاط قوت زیست فناوری کشور در ابعاد مختلف

ضعفها گاهی بر اثر فقدان و یا نبودن منابع و امکاناتی نظیر منابع مالی، نیروی انسانی، علم و دانش و غیره حاصل می شود، زیرا وجود این منابع و امکانات برای انجام مجموعه ای از فعالیت ها، ضروری است، اما گاهی علی رغم وجود نیروی انسانی و منابع اولیه، به دلیل نارسایی در سیستم مدیریت، سازمان دچار ضعف و سنی شده و قادر به حرکت در راستای رسیدن به اهداف خود نمی باشد.

ضعف های دسته اول در حوزه زیست فناوری به طور کلی از دو مورد زیر حاصل میشود:

ا- نبودن سرمایه گذاری کافی در زمینه تحقیق و توسعه

۲- کمبود اطلاعات و دانش فنی لازم در زمینه تولید یا در زمینه بهره مندی از فناوری نهفته در اسناد اطلاع افزار نظیر طرح های نقشه ها، مشخصات، روابط محاسبات ریاضی، نظریه های علمی و غیره.

برطرف کردن ضعف اول (سرمایه گذاری)، بر عهده مسؤولين بوده، بنابر این امکان پذیر است و این موضوع در درجه نخست به حوزه داخلی کشور مربوط می باشد، اما در مورد دوم (اطلاع افزار)، مساله قدری پیچیده تر و دشوار تر است، زیرا متاسفانه در این مورد وابستگی به خارج از کشور وجود دارد که از طریق بسط ارتباطات علمی با کشورهای اروپایی و توجه کافی به وضعیت نیروی انسانی داخلی کشور به تدریج بر طرف می شود. اطلاع افزار ماحاصل انجام تحقیق و توسعه و تلاش دلسوزانه نیروی انسانی (نیروی مغزی) است.

دسته دوم ضعفها شامل ضعف در تصمیم گیری قاطع و به موقع، عدم هماهنگی بین دستگاههای اجرایی، وجود سدها و عوامل بازدارنده استعدادهاء درگیر کردن نیروی انسانی متخصص در فعالیت های اداری و اجرایی، ضعف درسازماندهی (سازمان فرار)، فقدان قوانین حق مالکیت فکری و حق امتیاز، ضعف در ایجاد ارتباطات علمی داخلی، منطقه ای و بین المللی، وجود فعالیتهای تحقیقاتی پراکنده و هستند. تمام این نقاط ضعف از ضعف در سیستم مدیریت حاصل می شود که اصلاح آن تنها به شایسته سالاری و عزم قاطع در رفع تبعیض و گزینش افراد صالح در رده های مختلف بستگی دارد. در حال حاضر مدیران شایسته و دلسوزی در سازمانهای مختلف حضور دارند که چرخهای کشور به دست توانای آنها به گردش در می آید. اما آنان نیز به دلیل کم بودن تعداد، متحمل شدن زحمات دیگران و صرف بخش زیادی از تواناییهای خود در زمینه اصلاح ندانم کاری های سایرین، کارآیی مطلوب را ندارند.

ضعف های دیگری نیز وجود دارند که ناشی از وجود دو دسته ضعف فوق الذكر می باشند. به کار گرفتن تواناییهای زیست فناوری ایران د رجهت تامین برخی نیازمندیهای مهم و راهبردی کشور مانند تأمین غذا، بهداشت، تولید تجهیزات و مواد آزمایشگاهی و تولید تجهیزات و مواد مورد نیاز برای دفاع در برابر سلاحهای بیولوژیکی، جزء دسته سوم ضعفها محسوب می شوند. بنابر این می توان به طور خلاصه ضعف های زیست فناوری ایران را به شرح زیر بیان نمود:

الف – سرمایه گذاری ضعیف و یا ناچیز در تحقیقات.

ب – ضعف در اطلاع افزار.

پ . ضعف در سیستم مدیریت.

ت – ضعف در جهت دهی و به کارگیری تواناییهای زیست فناوری برای مقابله با مسایل راهبردی کشور.

باید برای برطرف کردن نقاط ضعف، از قوتها تا حد ممکن بهره برداری نمود. به عبارت دیگر می توان با استفاده از صندوق پس انداز ارزی بودجه تحقیقات را افزایش داد، ضعف های مدیریتی را از طریق کمیته ملی زیست فناوری برطرف کرده ارتباطات بین المللی را برای تکمیل اطلاع افزار از طریق همکاری با سازمانهای بین المللی و کشورهای اروپایی گسترش داد و اهداف تحقیقاتی مناسب را برای برخورد با مسائل راهبردی کشور انتخاب نمود.